بررسی اثر محتوای رطوبتی بذر بر جوانه زنی و بنیه بذر بلوط ایرانی (.lindl quercus brantii)

این تحقیق به منظور بررسی اثر محتوای رطوبتی بر جوانه زنی و بنیه بذر بلوط ایرانی (.lindlquercus brantii) انجام شد. بذرها از رویشگاه بلوط ایرانی واقع در حوزه شهرستان ممسنی (استان فارس) جمع آوری شدند و برای کاهش محتوای رطوبتی بذر در آزمایشگاه تحت تأثیر پنج  تیمار خشکی (شاهد، 24، 48، 72 و 96 ساعت) درون آون در دمای c‏ °30 قرار گرفتند. مقدار رطوبت بذر در هر یک از تیمارها به ترتیب 4/47 (شاهد)، 7/46، 5/42، 7/40 و 2/32 درصد تعیین شد. برای اندازه گیری میزان جوانه زنی، بذرها در ژرمیناتور در شرایط دمای 25 درجه سانتی گراد و دوره نوری 8 تا 16 ساعت (روشنایی-تاریکی) قرار گرفتند. نتایج در یک دوره 30 روزه نشان داد که کاهش رطوبت بذر، صفات بذر را تحت تأثیر قرار داده به طوری که با کاهش رطوبت بذر، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طولهای ریشه چه و ساقه چه، وزنهای خشک ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه و شاخص بنیه بذر به شدت کاهش ولی متوسط زمان جوانه زنی افزایش یافته است. هنگامی که رطوبت بذر حدود 7 درصد کاهش یافت (7/40 درصد)، افت شدید در بیشتر صفات یادشده مشاهده گردید. وقتی رطوبت بذر حدود 15 درصد کاهش یافت (2/32 درصد)، جوانه زنی حدود 77 درصد کاهش یافت. رطوبت بذر با متوسط زمان جوانه زنی همبستگی منفی (p < 0.01) و با سایر صفات همبستگی مثبت (p < 0.01) نشان داد. نتایج این تحقیق آشکار ساخت که جوانه زنی و بنیه بذر بلوط ایرانی به شدت وابسته به رطوبت بذر است. این موضوع نشان می دهد که بذر بلوط ایرانی نسبت به کاهش رطوبت درونی بسیار حساس است که حاکی از رفتار ریکالسیترانتی بذر این گونه می باشد. بنابراین لازم است برای حفظ قدرت جوانه زنی بذر این گونه، مراقبت کافی به عمل آید تا در طول دورۀ برداشت تا کاشت، رطوبت درونی بذر کاهش نیابد.